waarom declarabele uren belangrijk zijn voor zzp’ers en tarieven
Dit artikel is gepubliceerd in de DigiFotoPro 2025/1 met de titel: “Waarom de uren die je kan berekenen belangrijk zijn om je tarief te bepalen.” Onder de tekst kun je het artikel lezen zoals deze is gepubliceerd.
Dit artikel heb ik herschreven zodat het relevant is voor veel meer zzp’ers. Ben je toevallig wel fotograaf dan kun je ook het artikel lezen helemaal onderaan deze pagina. Dit herschreven artikel is extra relevant in een sector waar vraag en aanbod niet helemaal in balans zijn. Dit zie je vaak in de creatieve sector.
Als zzp’er is het verstandig om je tarieven goed te berekenen. Reken je werk niet af op eind-product, prijs per foto, serie of artikel, maar factureer je uren. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar zeker bij sectoren waar freelancers een flinke uitdaging hebben om rond te komen is het beter om uren af te rekenen. Dan geef je ook een goed inzicht in de tijd die de opdracht je kost. Bij het bepalen van goede uurtarieven is het handig om een goed begrip te hebben van declarabele uren en de impact daarvan op je uurtarief. Ook is het belangrijk om in te zien dat concurreren op prijs niet gunstig is voor jezelf en anderen. In dit artikel bespreek ik waarom.
Facturabele of declarabele uren?
Bij facturabele uren gaat het om een freelancer en over declarabel wordt meer gesproken als iemand in loondienst is en uren schrijft. Er wordt meestal hetzelfde mee bedoelt. Waarom zijn deze uren zo belangrijk?
Je verdient geld met de uren die je in rekening kan brengen. Elke freelancer zou het liefst voor 34 of 38 uur in de week een factuur sturen. Maar helaas leven we niet in zo’n wereld. Om een goede indruk te krijgen in het aantal declarabele uren die in een specifieke sector gemaakt kan worden kun je hier het tarievenboekje van de Knab downloaden. Daarin staan ook gemiddelde declarabele uren in sectoren waar veel zzp’ers werken.
De harde rekensom: wat een freelancer écht moet verdienen per uur
Door het grote aantal freelancers in Nederland zijn er soms beperkt opdrachten per zzp’er. Hierdoor kan het zijn dat je niet al te veel uren kan factureren. Dat kan prima zijn, maar heeft wel als gevolg dat je niet voor te lage tarieven kan werken.
Wanneer concurreer je op prijs?
Je kan je eigen uurtarief berekenen door uit te gaan van je eigen gewenste inkomen. Wat heb je echt nodig om een jaar van te kunnen leven? Tel daar alle zakelijke kosten bij op en deel die door het gemiddeld aantal uren die je denkt te kunnen maken per jaar. Goede voorbeelden van declarabele uren kun je vinden in het Knab boekje (hier te downloaden). Als je zelf je eigen uurtarief goed berekend hebt dan moet je zorgen dat je je aan die tarieven gaat houden.
Werk je voor een lager bedrag per uur dan jezelf hebt berekend dan concurreer je op prijs.
Concurreren op prijs is niet gunstig voor jezelf en ook slecht voor de markt. Het kan verleidelijk zijn om je tarieven te verlagen om zo meer klanten aan te trekken. Maar andere freelancers krijgen dan minder opdrachten. Wat als die dan ook weer de tarieven verlagen? Je hoeft als zzp’er niet de goedkoopste te zijn, maar je prijs/kwaliteit verhouding moet wel top zijn.
De afnemers van je dienst profiteren van prijsconcurrentie. In markten waarbij vraag en aanbod ver uit elkaar liggen, zoals bijvoorbeeld binnen de fotografie het geval is, heeft dat gevolgen. Zo zijn fotojournalisten standaard al lang niet meer in loondienst bij uitgevers. Op die manier profiteren uitgevers maximaal van de onderlinge prijsconcurrentie. Tip: je mag gewoon met andere freelancers overleggen over jullie tarieven!
Concurreren op prijs heeft meerdere nadelen voor zzp’ers:
- Waardevermindering: Door je prijzen te verlagen, geef je het signaal af dat jouw diensten minder waard zijn. Dit leidt al jaren tot een neerwaartse spiraal, waarbij klanten steeds lagere prijzen verwachten.
- Financiële onzekerheid: Lagere tarieven betekenen dat je meer opdrachten moet aannemen om dezelfde omzet te behalen. Maar meer opdrachten zijn er onvoldoende. Gevolg: aan het eind van het jaar kom je omzet te kort en moet er dus spaargeld bij.
- Negatieve impact op de markt: Prijsconcurrentie verstoort de markt is sommige sectoren al jaren. Hierdoor is het voor alle freelancers in die markt moeilijker om een normaal tarief te hanteren.
Voorbeeld uit de fotojournalistiek
Uit de NVJ Arbeidsmarktmonitor blijkt bijvoorbeeld dat een fotojournalist ongeveer 38 uur werkt waarvan 23 uur per week (x 45 weken = 1035 uur per jaar) gefactureerd kan worden.
Als je geen fotojournalist bent, maar bijvoorbeeld een fotograaf in de commerciële of creatieve sector dan maak je nog minder dan 23 uur per week. Aan de Ketentafel Fotografie (onderdeel van Platform ACCT) is bepaald wat Fair Pay tarieven zijn voor fotografie binnen de creatieve sector. Op uitnodiging van DuPho zat ik ook aan die tafel. In eerste instantie ging het onderzoeksbureau uit van 30 uur facturabel per week. Na aandringen van mij is er een onderzoek naar facturabele uren gedaan. Daaruit bleek dat een fotograaf in de creatieve sector gemiddeld geen 30 maar 15 uur per week kan factureren. Dan hebben we het dus over 675 uren per jaar.
Stel dat je modaal wil verdienen (in 2025 is dat 46.500 euro) en ook nog 10.000 euro bedrijfskosten hebt. Dan ziet je uurtarief berekening er dus ongeveer zo uit:
Werk als fotojournalist
46.500 + 10.000= 56.500 : 1035 uren = € 54,59 per uur bruto ex btw.
Werk als fotograaf in de creatieve of commerciële sector
46.500 + 10.000= 56.500 : 675 uren = 83,70 per uur bruto ex btw.
Ben je een fotojournalist en wil je ongeveer een modaal inkomen verdienen? Dan zal je voor een klus van 3 uur (alle tijd die de klus kost: voorbereiding, reistijd, tijd op locatie en nabewerking) minimaal 3 x 54,59 = € 163,77 ex btw. moeten berekenen. Geeft een uitgever je 75 euro voor die klus dan betalen ze jou minder dan de helft van wat je nodig hebt. Die andere helft gaat van je spaargeld af. Of je komt dat bedrag aan het eind van het jaar te kort ten opzichte van je gewenste inkomen.
Als freelancer bepaal je zelf je tarieven. Een te rooskleurige inschatting van de uren die je per jaar kan berekenen leidt tot tekorten en gaat ten koste van je eigen spaargeld. Ook gaat het ten koste van je eigen carrière, want zodra je spaargeld op is kun je opzoek naar een andere baan in loondienst.
Echt 10.000 euro bedrijfskosten per jaar?
Ja echt, een freelancer heeft veel kosten. Je kosten hangen af van je eigen persoonlijke wensen, je beroep en uitgaven en bestaan vaak uit: kantoorkosten, lidmaatschappen (belangenverenigingen, Adobe, WeTransfer en andere software, vakbladen), hosting van website(s), je afschrijvingen van apparatuur, autokosten, reiskosten, marketingkosten, computerkosten + dataopslag van foto’s, telefoonkosten en abonnement, verzekering van apparatuur, bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, arbeidsongeschiktheidsverzekering, pensioenopbouw enz.
Conclusie
Berekenen je tarief en ga daarbij uit van realistische declarabele uren. Het vermijden van prijsconcurrentie helpt de markt als geheel en dus ook jouw carrière. Leg opdrachtgevers uit dat je niet voor een lager tarief kan en wil werken. Wil je een zzp’er worden/zijn en/of blijven? Lever dan een dienst aan je opdrachtgever omdat jij die dienst het beste kan uitvoeren, niet omdat jij de goedkoopste bent.
Zie je een andere zzp’er in je sector die voor veel te lage tarieven werkt? Stuur dan eens een linkje naar dit artikel. Ben jij door een andere zzp’er op dit artikel gewezen? Slaap er een nachtje over en kijk morgen eens kritisch naar je eigen tarieven 😊. Succes met ondernemen!
Wie is Wilmar Dik?
Dit artikel is een opinie van mij, beroepsfotograaf Wilmar Dik uit Den Haag. Inmiddels ben ik meer dan 16 jaar beroepsfotograaf en de laatste jaren ook cameraman. Ook schrijf ik over fotografie en ondernemen en zet ik mij in voor de belangen van fotografen en de belangen van freelancers in het algemeen. Bij de NVJ ben ik Vertegenwoordiger beleidsteam Werkvoorwaarden namens ledengroep NVF/Beeldmakers. Namens DuPho praat ik mee bij Platform Fotografie, een onderdeel van fairPACCT, een programma van Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (Platform ACCT).
Reclamebeeld.nl info@reclamebeeld.nl 06-51520360
Van der Duynstraat 143
2515 NJ Den Haag
